Archiwum

NADZWYCZAJNY KONCERT SYMFONICZNY Z OKAZJI ŚWIĘTA KONSTYTUCJI 3 MAJA

W 2005 roku z okazji Święta Konstytucji 3 Maja w kościele Świętej Jadwigi Królowej o godz. 18.00 odbył się Nadzwyczajny Koncert Symfoniczny.
Gwiazdy koncertu: Wojciech Kilar - Gość honorowy koncertu, Tatiana Szebanowa - fortepian, Marek Pijarowski - dyrygent oraz Inowrosławska Orkiestra Symfoniczna PRO-ARTE.
Organizatorzy: Prezydent Miasta Ryszard Brejza oraz Inowrocławskie Towarzystwo Muzyczne PRO ARTE.
W programie koncertu wyłącznie muzyka polska: II. Koncert fortepianowy f-moll op.21 Fryderyka Chopina, w roli solistki wystąpiła laureatka Konkursu Chopinowskiego - Tatiana Szebanowa, która zagrała na specjalnie przywiezionym fortepianie marki Blüthner.
Fot. Krzysztof Pałasz


Drugą pozycją koncertu była September Symphony Wojciecha Kilara, światowej sławy kompozytora muzyki symfonicznej i filmowej, który był Gościem honorowym koncertu. Symfonia ta została skomponowana w hołdzie ofiarom zamachu terrorystycznego na WTC z 11 września, a wykorzystano w niej cytaty muzyczne z "America the Beautiful" oraz nawiązania do muzyki country. Utwory wykonała Inowrocławska Orkiestra Symfoniczna PRO ARTE, którą poprowadził wybitny polski dyrygent Marek Pijarowski.


WOJCIECH KILAR
Kompozytor i pianista; ur. 17 lipca 1932, Lwów. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach grę na fortepianie i kompozycję w klasie Bolesława Woytowicza. Dyplom ukończenia studiów z najwyższym odznaczeniem uzyskał w 1955 roku. W latach 1955-58 był aspirantem Woytowicza w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. W 1957 roku uczestniczył w Międzynarodowych Kursach Wakacyjnych Nowej Muzyki w Darmstadcie. Edukację muzyczną uzupełniał jako stypendysta rządu francuskiego w Paryżu w latach 1959-60; uczęszczał na zajęcia kompozycji do Nadii Boulanger. W 1977 roku został członkiem-założycielem Towarzystwa im. Karola Szymanowskiego w Zakopanem. Przez wiele lat był również prezesem Oddziału Związku Kompozytorów Polskich w Katowicach, a w latach 1979-81 pełnił funkcję wiceprezesa w jego Zarządzie Głównym. Wchodził także w skład Komisji Repertuarowej Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. W 1991 roku Krzysztof Zanussi nakręcił o nim film pt. Wojciech Kilar. Za swoją działalność artystyczną otrzymał wiele nagród, m.in. nagrodę Fundacji im. Lili Boulanger w Bostonie (1960), nagrodę Ministra Kultury i Sztuki (1967, 1975, 2003), nagrodę Związku Kompozytorów Polskich (1975), nagrodę województwa katowickiego (1971, 1976, 1980), nagrodę Miasta Katowic (1975, 1992), Nagrodę Państwową I stopnia (1980), nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Jorku (1984), Nagrodę Artystyczną Komitetu Kultury Niezależnej NSZZ „Solidarność” (1989), Nagrodę im. Wojciecha Korfantego (1995), Nagrodę Arcybiskupa Metropolity Katowickiego „Lux ex Silesia” (1995) oraz Sonderpreis des Kulturpreis Schlesien des Landes Niedersachsen (1996). Otrzymał również liczne nagrody za muzykę filmową, m.in. w 1975 roku na Festiwalu Filmów Polskich w Gdańsku za muzykę do Ziemi obiecanej (reż. Andrzej Wajda), w 1980 roku Prix Louis Delluc za muzykę do filmu animowanego Le Roi et l’oiseau (reż. Paul Grimault), w 1981 na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cork w Irlandii za muzykę do Da un paese lontano: Papa Giovanni Paolo II (reż. Krzysztof Zanussi). Za muzykę do filmu Bram Stoker’s Dracula (reż. Francis Ford Coppola) Kilar otrzymał Nagrodę Amerykańskiego Stowarzyszenia Kompozytorów, Autorów i Producentów „ASCAP Award 1992” w Los Angeles oraz nagrodę Best Score Composer for a 1992 Horror Film w San Francisco. W 1991 roku przyznano mu Nagrodę Komitetu Kinematografii. Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1976) oraz Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.


Wojciech Kilar do roku 1974, kiedy skomponował swój najsłynniejszy dzisiaj utwór, poemat symfoniczny Krzesany, uchodził za czołowego przedstawiciela polskiej awangardy muzycznej. Miał w swoim dorobku Riff 62 (1962), kompozycję ultranowoczesną w brzmieniu i w formie, która stała się symbolem sprzeciwu wobec tradycji, manifestem przyszłości. Trafił z nią w dobry czas i Riff 62 odniósł na festiwalu „Warszawska Jesień” niezwykły sukces: Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej pod dyrekcją Karola Stryji bisowała, a to się w nowej muzyce rzadko zdarza! Podobna rzecz przytrafiła się dwóm kolejnym utworom Kilara - Générique (1963) i Diphtongos (1964). Potem przyszła fascynacja inną awangardą - minimal music, która zaowocowała dwoma utworami: Usptairs-Downstairs (1971) oraz Przygrywką i kolędą (1972). Kompozytorowi wydawało się - jak mówił - że odkrył kamień filozoficzny, „że nie ma nic piękniejszego, niż trwający w nieskończoność dźwięk czy współbrzmienie, że to jest właśnie najgłębsza mądrość, a nie te nasze sztuczki z allegrem sonatowym, fugą, harmonią”. I w dwunastominutowej kompozycji Usptairs-Downstairs dwa dźwięki bezmią nieprzerwanie od początku do końca! Z dzisiejszej perspektywy można uważać, że Krzesany wynika logicznie z tego właśnie, minimalistycznego rozdziału twórczości Kilara, bo jest to swoista minimal music, jakby à rebours. Ale ćwierć wieku temu Krzesany wywołał szok. Wśród zwykłych melomanów zrobił furorę, profesjonaliści widzieli w nim coś fałszywego. Utwór zrobił jednak wielką karierę i jest wciąż bardzo chętnie grany i słuchany. Kilar nie dał jednak publiczności i krytykom wytchnienia i w dwa lata po Krzesanym napisał następny „górski” utwór - Kościelec 1909 (1976), poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, wybitnemu kompozytorowi, który w wieku 33 lat zginął pod lawiną właśnie pod Kościelcem w 1909 roku. Potem były następne: Siwa mgła na baryton i orkiestrę (1979) oraz Orawa na orkiestrę kameralną (1986).
Stylistyce przyjętej w tych utworach pozostaje Kilar wierny właściwie do dziś. Rezygnując niemal całkowicie z awangardowych środków technicznych wciąż operuje uproszczonym językiem muzycznym, preferuje stosowanie wielkich mas brzmienia, eksponuje melodię i ma skłonność do wywoływania silnych emocji. Dotyczy to zarówno utworów nawiązujących do muzyki ludowej, w szczególności folkloru podhalańskiego, jak i dzieł narodowo-religijnych, odzwierciedlających głęboką wiarę i patriotyzm kompozytora. Podobne środki warsztatowe wykorzystuje Kilar również w muzyce filmowej. W tej dziedzinie zdobył wielką światową sławę, rozgłos przyniosła mu szczególnie współpraca z Francisem Fordem Coppolą nad filmem Dracula (1992). Wysokiej klasy poziom artystyczny ma zwłaszcza muzyka Kilara do fimów Krzysztofa Zanussiego.
WAŻNIEJSZE KOMPOZYCJE:
Sonatina na flet i fortepian * (1951)
Trzy preludia na fortepian * (1951)
Kwintet dęty na flet, obój, klarnet, fagot i róg * (1952)
Sonata na róg i fortepian * (1954)
Symfonia nr 1 na smyczki (1955)
Mała uwertura na orkiestrę * (1955)
Symfonia nr 2 „Sinfonia concertante” na fortepian i wielką orkiestrę symfoniczną (1956)
Oda Béla Bartók in memoriam na skrzypce, instrumenty dęte i 2 perkusje * (1957)
Koncert na dwa fortepiany i orkiestrę perkusyjną (1958)
Herbsttag na głos żeński i kwartet smyczkowy (1960)
Riff 62 na orkiestrę * (1962)
Générique na orkiestrę * (1963)
Diphthongos na chór mieszany i orkiestrę * (1964)
Springfield Sonnet na orkiestrę * (1965)
Muzyka do filmu Salto (1965)
Solenne per 67 esecutori * (1967)
Muzyka do filmu Sami swoi (1967)
Training 68 na klarnet, puzon, wiolonczelę i fortepian (1968)
Muzyka do filmu Rejs (1970)
Upstairs-Downstairs na 2 chóry dziecięce i orkiestrę * (1971)
Przygrywka i kolęda na 4 oboje i smyczki * (1972)
Krzesany poemat symfoniczny * (1974)
Muzyka do filmu Ziemia obiecana (1974)
Bogurodzica na chór mieszany i orkiestrę * (1975)
Kościelec 1909 poemat symfoniczny * (1976)
Siwa mgła na baryton i orkiestrę * (1979)
Exodus per orchestra e coro misto * (1979-81)
Muzyka do filmu Da un paese lontano: Papa Giovanni Paolo II (1981)
Angelus na sopran, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną * (1982-84)
Victoria per coro misto e orchestra * (1983)
Orawa na kameralną orkiestrę smyczkową * (1986)
Muzyka do filmu Kronika wypadków miłosnych (1986)
Choralvorspiel für Kammerorchester * (1988)
Muzyka do filmu Korczak (1990)
Muzyka do filmu Dracula (1992)
Muzyka do filmu Śmierć i dziewczyna (1994)
Koncert na fortepian i orkiestrę * (1996-97)
Muzyka do filmu Portret damy (1997)
Muzyka do filmu Pan Tadeusz * (1999)
Muzyka do filmu Dziewiąte wrota * (1999)
Missa pro pace na sopran, alt, tenor, bas, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (2000)
Muzyka do filmu Zemsta (2002)
Muzyka do filmu Pianista (2002)
Żródło: Polskie Centrum Informacji Muzycznej, www.polmic.pl

Marek Pijarowski, dyrygent; ur. 25 kwietnia 1951, Wrocław. Po ukończeniu Liceum Muzycznego, gdzie opanował grę m.in. na fortepianie (jako głównym instrumencie), skrzypcach, oboju i organach, odbył studia dyrygenckie w Akademii Muzycznej we Wrocławiu w klasie Tadeusza Strugały (dyplom z wyróżnieniem). Uzupełniał je na Międzynarodowych Kursach Muzycznych w Weimarze u Arvida Jansonsa. W 1977 jako stypendysta Rządu Austriackiego przez 9 miesięcy przebywał w Wiedniu, gdzie doskonalił swoje umiejętności pod kierunkiem Carla Österreichera w Hochschule für Musik und darstellende Kunst, oraz stykając się bezpośrednio ze sztuką dyrygencką takich mistrzów jak Herbert von Karajan, Leonard Bernstein, Georg Solti czy Claudio Abbado.
W 1973 zadebiutował na estradzie Filharmonii Wrocławskiej, a w 1974 rozpoczął tam pracę jako asystent dyrygenta. W tym samym roku zwyciężył na Ogólnopolskim Konkursie Dyrygenckim w Katowicach (jako najmłodszy uczestnik) oraz zdobył specjalną nagrodę Orkiestry Filharmonii Śląskiej. Sukces ten zaowocował licznymi zaproszeniami, m.in. do Filharmonii Narodowej i Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. W 1975 otrzymał stanowisko II dyrygenta, a od 1980 do 2001 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii Wrocławskiej.
Marek Pijarowski prowadzi ożywioną działalność dyrygencką na estradach wszystkich orkiestr filharmonicznych i radiowych w Polsce. Wielokrotnie koncertował za granicą z Orkiestrą Filharmonii Narodowej (w Niemczech), Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia (w Hiszpanii i Francji), Sinfonią Varsovią (w Hiszpanii), Orkiestrą Filharmonii Krakowskiej (we Francji). Dyrygował w większości krajów europejskich, a także na Kubie, w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Korei Południowej. Ściśle współpracuje z Orkiestrą Prezydencką w Ankarze i Orkiestrą Symfoniczną w Istambule. Współpracował też z Eastern Music Festival w Greensboro w Stanach Zjednoczonych. Przez dwa sezony koncertowe był I dyrygentem Filharmonii Krakowskiej. Jest stałym gościnnym dyrygentem Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy. Od 1980 pełnił również funkcję dyrektora artystycznego Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej we Wrocławiu. Był także dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Chopinowskiego w Dusznikach Zdroju.
Marek Pijarowski w 1997 otrzymał tytuł profesora. Wykłada w Akademii Muzycznej we Wrocławiu, gdzie prowadzi klasę dyrygentury. Jednocześnie – w latach 1995-96 – pełnił funkcję prorektora ds. artystyczno-naukowych. Od 2002 jest dyrektorem artystycznym Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina.
Żródło: Polskie Centrum Informacji Muzycznej, www.polmic.pl

Tatiana SZEBANOWA należy do grona najwybitniejszych współczesnych pianistów. Ukończyła ze złotym medalem Konserwatorium Moskiewskie w mistrzowskiej klasie prof. W. Mierżanowa. Przez kolejnych dziesięć lat po otrzymaniu dyplomu współpracowała ze swoim profesorem już jako asystentka. Dawało to artystce możliwość kontynuowania tradycji, o której sam W. Mierżanow wypowiadał się, że należy ją łączyć z kręgiem oddziaływania estetyki S. Rachmaninowa, a to zawsze oznaczało pełnię stylu romantycznego i najwyższej klasy wirtuozerię.
T. Shebanova jest laureatką międzynarodowych konkursów, m.in. w Pradze /1969 – Grand Prix/, w Genewie /1976 – Grand Prix i dwie nagrody specjalne/ oraz w Brukseli /1990 – Grand Prix i trzy nagrody specjalne/. Publiczność polska pamięta jej występy na X Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim w Warszawie w roku 1980, kiedy otrzymała II nagrodę oraz przyznane przez jury nagrody specjalne: za najlepsze wykonanie poloneza i za najlepsze wykonanie koncertu.
T. Shebanova występuje w największych ośrodkach muzycznych Europy. Koncertowała na Filipinach, w Kanadzie, USA i w RPA. Odwiedziła prawie wszystkie ważniejsze sale koncertowe w Japonii podczas swoich dwudziestu dwóch tournées. Dokonała wielu nagrań radiowych i telewizyjnych. Nagrała ponad czterdzieści płyt dla wytwórni: Melodia, Muza, Victor, Panton, CBS-Sony, Pony-Canyon, GHP Classical. Dla Polskich Nagrań i DUX utrwaliła komplet utworów solowych Chopina. W repertuarze solowym ma wielkie cykle Bacha (Das Wohltemperierte Klavier, Partity), Mozarta (Sonaty), Rachmaninowa (Preludia), Mendelssohna (48 Pieśni bez słów), ponadto większość kompozycji L. van Beethovena, R. Schumanna, F. Schuberta, J. Brahmsa, P. Czajkowskiego, C. Debussy'ego, M. Ravela, S. Prokofiewa, A. Skriabina.
Była pierwszą wykonawczynią utworów A. Gołubiewa, Y. Aleksandrowa i B. Blocha. Pracowała z najwybitniejszymi dyrygentami polskimi. Występowała z europejskimi, południowoafrykańskimi i japońskimi orkiestrami.
Ma w repertuarze ponad 30 koncertów fortepianowych od J. S. Bacha po S. Feinberga. W 2004 r. wykonała Poemat Prometeusz A. Skriabina z wykorzystaniem 300 laserów z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Szczecińskiej pod dyrekcją Z. Rycherta. W dziesiątą rocznicę śmierci St. Kisielewskiego wykonała jego Koncert Fortepianowy wraz z Orkiestrą Symfoniczną Teatru Wielkiego w Warszawie pod dyrekcją J. Kaspszyka. W koncercie z okazji setnej rocznicy urodzin S. Feinberga wykonała jego II Koncert fortepianowy z Orkiestrą Filharmonii Moskiewskiej pod batutą G. Rożdiestwienskiego w Wielkiej Sali Konserwatorium im. P. Czajkowskiego w Moskwie. Koncert był powtórzeniem podobnego z 1954 r., kiedy to dyrygował ojciec G. Rożdiestwienskiego – N. Anosow, a na fortepianie grał "muzyczny dziadek” T. Shebanovej – S. Feinberg. Artystka występuje również w duecie fortepianowym ze swym mężem J. Drzewieckim. Prowadzi kursy mistrzowskie i podyplomowe w Japonii oraz w Dusznikach Zdroju. Jest profesorem w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy.
www.kamerton.net

Arch. ITM Pro Arte

Artykuły w tym dziale:

2017
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
1997-2001